Disleksi Nedir? Disleksi Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?
Disleksi Nedir? Disleksi Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?
Disleksi Nedir? Disleksi Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir? Normal ya da üstün zekâ seviyesine sahip olan bireyler , fiziksel, ruhsal ya da nörolojik herhangi bir bozukluğu olmayan bazı bireyler çocuk yaşta; okuma, yazma, konuşma, düşünce v becerilerinde zorluklar yaşamasına neden olan, özel okuma bozukluğuna “Disleksi” denir.
Disleksi tanımını ilk yapan İngiliz Doktor W.P Morgen’a göre Disleksi “doğuştan kelime körlüğüdür.” Avrupa Disleksi Derneğine (European Dyslexia Association – EDA) göre ise “okuma, heceleme ve yazma becerilerini edinmede nörolojik kökenli bir farklılıktır.”
Disleksi, bireyin zekâ seviyesi ile ilgili olan bir sorun değildir. Albert Einstein, Edison, Leonardo Da Vinci, Pablo Picasso, Wolfgang Amadeus Mozart, Walt Disney, Bill Gates, Stephen Hawking, Winston Churchill, Henry Ford, Alexander Graham Bell gibi tarihe mal olmuş birçok kişi de çocukluklarında bu sorunu yaşamışlardır.
Disleksi Nedir? Disleksi Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir? Dislektikler, odaklanmada zorluk çeker, kelimeleri hafızalarında tutamakta zorlanır, ritm uyumsuzluğu yaşarlar, dikkat güçlüğü yaşarlar, yavaş hareket ederler, gruplandırma ve sıralamada zorluk çekerler, hecelerin seslerini karıştırırlar, okurken kelime atlarlar ve kelimeleri karıştırırlar. Örneğin “bayram” yerine “baryam” derler. Bazı harfler ve sayılar arasındaki farkı ya da benzerlikleri algılayamazlar. Örneğin 75 sayısı yerine bu sayıyı 57 olarak yazar ve okurlar.
Disleksi Belirtileri Nelerdir?
- Disleksi belirti yelpazesi çok geniştir. Bu nedenle her bir bireyde karşılaşılacak belirtiler farklı olacak olsa da, yaygın olarak karşılaşılan durumlar şu şekildedir:
- Okumayı öğrenirken zorluk yaşarlar, okuma güçlüğü çekerler, okuduklarının tamamını ya da son okuduklarını hatırlayamazlar.
- Rakam ve harf simgelerini ters algılar ya da hece ve kelimeleri tersten okurlar.
- Okuma esnasında kelime içerisindeki sesleri, özelliklede benzer olanları, karıştırır veya atlarlar, okuma metnindeki bazı kelimeleri atlar ya da değiştirirler. Bazen satırları karıştırırlar. Okuma hızları düşüktür.
- Yazıları bozuktur ve yazarken de bazı harf ve heceleri atlarlar.
- Kelime bellekleri zayıftır.
- Sağ – sol gibi yön bilgilerini öğrenmede zorluk yaşarlar.
- Zaman sıralı (periyodik) ya da görev sıralı (paylaşımlı) işleri yapmakta zorlanırlar.
- Sıralı ezber gerektiren ay veya gün sıralamalarını ezberlemekte ve sıraya koymakta zorluk yaşadıklarından, zaman kavramlarını birbirinden ayırmada zorlanırlar.
- Çarpım tablosu ezberlemede, ritmik saymada ve ritme uymada zorlanırlar.
- Aritmetik işlemleri karıştırırlar.
- Dikkat dağınıklığı yaşarlar.
- Yaşıtlarına oranla; hareketleri yavaştır ve daha geç konuşmaya başlarlar.
- İp atlama, ayakkabı bağı ve kravat bağlama gibi motor beceri gerektiren işlerde beceriksiz ve sakardırlar.
DİSLEKSİNİN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Disleksi Nedir? Disleksi Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir? Disleksi bir hastalık olmadığı için belirli bir ilaç tedavisi yoktur. Dislektik çocuklar özel eğitime ihtiyaç duyan bireyleridir. Fakat ülkemizde bu eğitimi veren kurumlar maalesef bulunmamaktadır. Yaş ilerledikçe okuma problemleri düzelebilir ancak yazım hataları genellikle kalıcıdır. Dislektiklere yaklaşırken, onları aşağılayıcı tavırlardan uzak durmalı, onların zekasında bir problem varmış gibi davranmamalıyız. Onlar da, biraz yoğun bir eğitim süreciyle okuma ve yazmayı öğrenebilir. Dislektik bireyler sabır ile yetiştirilmelidir, anlamadıkları noktalar tekrar tekrar anlatılmalıdır. Dislektik bireyler, yetenekleri doğrultusunda meslek edinmelidir. Çok güzel enstrüman çalabilir, resim yapabilir veya bilim insanı olabilirler. Dislektik olmaları, yapabildiklerinin önüne geçmez.